|
215
|
1 Copyright (c) 1985, 1994 Free Software Foundation, Inc. Szczegóły na
|
|
|
2 końcu pliku.
|
|
|
3
|
|
|
4 Czytasz właśnie krótki podręcznik Emacsa.
|
|
|
5
|
|
|
6 Polecenia Emacsa ogólnie wymagają wciśnięcia klawisza CONTROL (czasami
|
|
|
7 oznaczanego CTRL lub CTL) lub klawisza META. Na niektórych
|
|
|
8 klawiaturach klawisz META jest oznaczany ALT lub EDIT, albo jeszcze
|
|
|
9 inaczej (na przykład na klawiaturach firmy SUN klawisz ze znakiem karo
|
|
|
10 na lewo od klawisza odstępu to jest właśnie META). Jeśli nie masz
|
|
|
11 klawisza META, możesz w jego zastępstwie używać ESC. Zamiast pisać
|
|
|
12 META czy CONTROL za każdym razem, gdy masz przycisnąć ten klawisz,
|
|
|
13 używać będziemy następujących skrótów:
|
|
|
14
|
|
|
15 C-<znak> oznacza trzymanie klawisza CONTROL podczas
|
|
|
16 wciskania klawisza <znak>. Na przykład C-f będzie odpowiadało
|
|
|
17 naciśnięciu f, podczas gdy klawisz CONTROL był wciśnięty.
|
|
|
18
|
|
|
19 M-<znak> oznacza trzymanie klawisza META wciśniętego podczas
|
|
|
20 wciskania klawisza <znak>. Jeśli nie masz klawisza META,
|
|
|
21 naciśnij i puść klawisz ESC, a potem naciśnij
|
|
|
22 klawisz <znak>.
|
|
|
23
|
|
|
24 Uwaga: by zakończyć sesje Emacsa naciśnij C-x C-c (dwa znaki).
|
|
|
25
|
|
|
26 Znaki ">>" na lewym marginesie w dalszej części tego podręcznika
|
|
|
27 oznaczają ćwiczenia dla Ciebie. Na przykład:
|
|
|
28 <<Blank lines inserted here by startup of help-with-tutorial>>
|
|
|
29
|
|
|
30 >> Teraz naciśnij C-v (następny ekran), by przejść na następny ekran
|
|
|
31 podręcznika (zrób to naciskając jednocześnie klawisz CONTROL
|
|
|
32 i v). Od tego momentu powinieneś robić to zawsze, gdy dojdziesz
|
|
|
33 do końca ekranu.
|
|
|
34
|
|
|
35 Zwróć uwagę na to, ze kilka linii powtarza się, gdy przechodzisz z
|
|
|
36 ekranu na ekran; zachowanie to ma zapewnić pewna ciągłość podczas
|
|
|
37 przesuwania się w obrębie pliku.
|
|
|
38
|
|
|
39 Pierwsza umiejętnością, która powinieneś opanować, jest sposób
|
|
|
40 przesuwania się z miejsca na miejsce. Już wiesz, jak przesuwać się o
|
|
|
41 jeden ekran do przodu. By przesunąć się o jeden ekran do tylu,
|
|
|
42 wciśnij M-v (wciśnij META i naciśnij v, lub naciśnij <ESC>v jeśli nie
|
|
|
43 masz klawisza META lub EDIT).
|
|
|
44
|
|
|
45 >> Spróbuj nacisnąć M-v, a potem C-v by przesunąć się w przód i w tył
|
|
|
46 kilka razy.
|
|
|
47
|
|
|
48
|
|
|
49 PODSUMOWANIE
|
|
|
50 ------------
|
|
|
51
|
|
|
52 Następujące polecenia są użyteczne do przeglądania po jednym ekranie:
|
|
|
53
|
|
|
54 C-v Przesuń się o jeden ekran do przodu
|
|
|
55 M-v Przesuń się o jeden ekran do tylu
|
|
|
56 C-l Wyczyść ekran i wyświetl go na nowo, umieszczając
|
|
|
57 tekst z okolic kursora w środku ekranu.
|
|
|
58 (Ta kombinacja to CONTROL-L, a nie CONTROL-1.)
|
|
|
59
|
|
|
60 >> Znajdź kursor i zapamiętaj, jaki tekst jest w jego okolicy.
|
|
|
61 Naciśnij następnie C-l.
|
|
|
62 Znajdź kursor jeszcze raz i zwróć uwagę, że znajduje
|
|
|
63 się on w okolicy tego samego tekstu.
|
|
|
64
|
|
|
65
|
|
|
66 PODSTAWY KIEROWANIA KURSOREM
|
|
|
67 ----------------------------
|
|
|
68
|
|
|
69 Przesuwanie się z ekranu na ekran jest użyteczne, ale jak przejść do
|
|
|
70 określonego miejsca w obrębie jednego ekranu?
|
|
|
71
|
|
|
72 Można to zrobić na kilka sposobów. Najprostszym jest użycie poleceń
|
|
|
73 C-p, C-b, C-f oraz C-n. Każde z tych poleceń przesuwa kursor o jeden
|
|
|
74 wiersz lub kolumnę w określonym kierunku. Oto schemat, który to
|
|
|
75 obrazuje:
|
|
|
76
|
|
|
77 Poprzednia linia, C-p
|
|
|
78 (ang. previous line)
|
|
|
79 :
|
|
|
80 :
|
|
|
81 Wstecz, C-b .... Kursor .... Do przodu, C-f
|
|
|
82 (ang. back) : (ang. forward)
|
|
|
83 :
|
|
|
84 :
|
|
|
85 Następna linia, C-n
|
|
|
86 (ang. next line)
|
|
|
87
|
|
|
88 >> Przesuń kursor na środek schematu za pomocą C-n lub C-p. Naciśnij
|
|
|
89 potem C-l, by zobaczyć cały diagram na środku ekranu.
|
|
|
90
|
|
|
91 To są podstawowe polecenia kierujące położeniem kursora, których
|
|
|
92 będziesz używać nieustannnie, warto więc je zapamiętać.
|
|
|
93
|
|
|
94 >> Naciśnij kilka razy C-n, by przesunąć kursor do tej linii.
|
|
|
95
|
|
|
96 >> Przesuń się w głąb linii za pomocą C-f, a potem do góry za pomocą
|
|
|
97 C-p. Zwróć uwagę na zachowanie się C-p, gdy kursor jest w środku
|
|
|
98 linii.
|
|
|
99
|
|
|
100 Każda linia tekstu kończy się znakiem nowej linii, który oddziela ja
|
|
|
101 od następnej. Każdy Twój plik powinien kończyć się znakiem nowej
|
|
|
102 linii (ale Emacs nie zmusza Cię do tego).
|
|
|
103
|
|
|
104 >> Spróbuj nacisnąć C-b na początku linii. Powinno to Cię przenieść
|
|
|
105 na koniec poprzedniej linii. Dzieje się tak dlatego, że kursor
|
|
|
106 przechodzi nad znakiem nowej linii.
|
|
|
107
|
|
|
108 C-f przechodzi nad znakiem nowej linii tak samo jak C-b.
|
|
|
109
|
|
|
110 >> Naciśnij kilka razy C-b, byś dostrzegł, gdzie jest kursor.
|
|
|
111 Naciśnij potem C-f, by wrócić na koniec linii. W końcu naciśnij
|
|
|
112 jeszcze raz C-f, by przejść do następnej linii.
|
|
|
113
|
|
|
114 Gdy przesuwasz kursor poza dolna krawędź ekranu, tekst za krawędzią
|
|
|
115 przesuwa się na ekran (ang. scrolling). Dzięki temu Emacs może
|
|
|
116 przesunąć kursor do określonego miejsca bez umieszczania go poza
|
|
|
117 ekranem.
|
|
|
118
|
|
|
119 >> Spróbuj przesunąć kursor poza dolna granice ekranu za pomocą C-n i
|
|
|
120 zobacz co się stanie.
|
|
|
121
|
|
|
122 Jeśli przesuwanie się o jeden znak na raz jest dla Ciebie za wolne,
|
|
|
123 spróbuj przesuwać się o słowa. M-f (Meta-f) przesuwa kursor do przodu
|
|
|
124 o słowo, a M-b przesuwa go do tylu o jedno słowo.
|
|
|
125
|
|
|
126 >> Spróbuj nacisnąć kilka M-f i M-b.
|
|
|
127
|
|
|
128 Gdy jesteś w środku słowa, M-f przesuwa kursor na koniec słowa. Jeśli
|
|
|
129 natomiast jesteś w przerwie miedzy słowami, M-f przesuwa kursor na
|
|
|
130 koniec następnego słowa. M-b zachowuje się podobnie, jak chodzi o
|
|
|
131 ruch do tyłu.
|
|
|
132
|
|
|
133 >> Naciśnij M-f i M-b kilka razy na przemian z C-f i C-b tak, byś
|
|
|
134 mógł zauważyć działanie M-f i M-b naciśnietych w różnych miejscach
|
|
|
135 wewnątrz i pomiędzy słowami.
|
|
|
136
|
|
|
137 Zauważ podobieństwo pomiędzy C-f i C-b oraz M-f i M-b. Bardzo często
|
|
|
138 kombinacje zawierające Meta opisują operacje związane z jednostkami
|
|
|
139 językowymi (słowa, zdania, akapity), podczas gdy kombinacje oparte o
|
|
|
140 Control działają na podstawowych jednostkach niezależnych od tego, co
|
|
|
141 edytujesz (znaki, linie, itd.).
|
|
|
142
|
|
|
143 Ta zależność stosuje się do linii i zdań: C-a i C-e przesuwają kursor
|
|
|
144 na początek i koniec linii, a M-a i M-e przesuwają go na początek i
|
|
|
145 koniec zdania.
|
|
|
146
|
|
|
147 >> Naciśnij kilka razy C-a, a potem kilka razy C-e.
|
|
|
148 Powtórz to z M-a, a potem z M-e.
|
|
|
149
|
|
|
150 Czy zauważyłeś, ze powtarzanie C-a nic nie zmienia, natomiast powtórne
|
|
|
151 M-a przesuwa Cię o jedno zdanie? Chociaż nie jest to do końca
|
|
|
152 analogiczne, wydaje się jednak naturalne.
|
|
|
153
|
|
|
154 Położenie kursora w tekście określane jest mianem "punktu".
|
|
|
155
|
|
|
156 Oto podsumowanie prostych poleceń służących do przesuwania kursora,
|
|
|
157 włącznie z operacjami dotyczącymi słów i zdań:
|
|
|
158
|
|
|
159 C-f Do przodu o jeden znak
|
|
|
160 C-b W tył o jeden znak
|
|
|
161
|
|
|
162 M-f Do przodu o słowo
|
|
|
163 M-b W tył o słowo
|
|
|
164
|
|
|
165 C-n Następna linia
|
|
|
166 C-p Poprzednia linia
|
|
|
167
|
|
|
168 C-a Początek linii
|
|
|
169 C-e Koniec linii
|
|
|
170
|
|
|
171 M-a W tył na początek zdania
|
|
|
172 M-e Do przodu na koniec zdania
|
|
|
173
|
|
|
174 >> Przećwicz kilka razy wszystkie powyższe polecenia dla wprawy.
|
|
|
175 Są one najczęściej używanymi poleceniami.
|
|
|
176
|
|
|
177 Dwa inne ważne polecenia przesuwające kursor to M-< (Meta i znak
|
|
|
178 mniejszości), które przesuwa kursor na początek całego tekstu i M->
|
|
|
179 (Meta i znak większości), które przesuwa kursor na koniec całego
|
|
|
180 tekstu.
|
|
|
181
|
|
|
182 Na większości terminali "<" jest nad przecinkiem, tak wiec musisz użyć
|
|
|
183 klawisza Shift by nacisnąć "<". Musisz wiec także użyć Shift by
|
|
|
184 nacisnąć M-<. Bez Shift byłoby to M-przecinek.
|
|
|
185
|
|
|
186 >> Naciśnij M-< by przejść na początek podręcznika. Użyj potem C-v
|
|
|
187 kilkukrotnie, by wrócić tutaj.
|
|
|
188
|
|
|
189 >> Teraz naciśnij M->, by przejść na koniec podręcznika. Wróć do tego
|
|
|
190 miejsca za pomocą kilkukrotnego M-v.
|
|
|
191
|
|
|
192 Jeśli Twój terminal ma klawisze strzałek, to możesz ich użyć do
|
|
|
193 przesuwania kursora. Zalecamy Ci nauczenie się kombinacji C-b, C-f,
|
|
|
194 C-n i C-p z trzech powodów. Po pierwsze, działają one na wszystkich
|
|
|
195 typach terminali. Po drugie, gdy już zdobędziesz pewna praktykę w
|
|
|
196 posługiwaniu się Emacsem, będzie Ci szybciej nacisnąć te kombinacje
|
|
|
197 niż klawisze strzałek (ponieważ nie wymaga to przenoszenia dłoni z
|
|
|
198 miejsca, które zajmują podczas szybkiego pisania za pomocą 10 palców).
|
|
|
199 Po trzecie wreszcie, gdy już wyrobisz sobie zwyczaj posługiwania się
|
|
|
200 tymi poleceniami z klawiszem Control, będziesz mógł łatwo nauczyć się
|
|
|
201 innych zaawansowanych poleceń przesuwających kursor.
|
|
|
202
|
|
|
203 Większość poleceń Emacsa akceptuje argument liczbowy; dla większości
|
|
|
204 poleceń służy on jako liczba powtórzeń. Sposób, w jaki określasz
|
|
|
205 liczbę powtórzeń polecenia, to naciśniecie C-u a potem cyfr, zanim
|
|
|
206 naciśniesz polecenie. Jeśli masz klawisz META (lub EDIT lub ALT),
|
|
|
207 alternatywnym sposobem jest wciskanie klawiszy cyfr podczas
|
|
|
208 wprowadzania argumentu liczbowego. Zalecamy nauczenie się metody
|
|
|
209 klawisza C-u, ponieważ działa ona na wszystkich terminalach.
|
|
|
210
|
|
|
211 Na przykład C-u 8 C-f przesuwa kursor do przodu o osiem znaków.
|
|
|
212
|
|
|
213 >> Spróbuj użyć C-n i C-p z argumentem liczbowym, by przesunąć kursor
|
|
|
214 do jednej z linii w pobliżu tego zdania za pomocą tylko jednego
|
|
|
215 polecenia.
|
|
|
216
|
|
|
217 Większość poleceń używa argumentu liczbowego jako liczba powtórzeń.
|
|
|
218 Jest kilka poleceń, które używają go w inny sposób. C-v i M-v są
|
|
|
219 wśród tych wyjątków. Jeśli poda się im argument, przesuwają zawartość
|
|
|
220 ekranu w gore lub w dół o podana liczbę linii zamiast o tyleż ekranów.
|
|
|
221 Na przykład C-u 4 C-v przewija ekran o 4 linie.
|
|
|
222
|
|
|
223 >> Spróbuj nacisnąć C-u 8 C-v.
|
|
|
224
|
|
|
225 To powinno było przewinąć ekran do góry o 8 linii. Jeśli chciałbyś
|
|
|
226 przewinąć go w dół, możesz podać argument przed poleceniem M-v.
|
|
|
227
|
|
|
228 Jeśli używasz systemu X-Windows, prawdopodobnie po prawej stronie okna
|
|
|
229 Emacsa znajduje się prostokątny obszar, nazywany po angielsku
|
|
|
230 "scrollbar". Za jego pomocą możesz przewijać tekst, używając do tego
|
|
|
231 celu myszy.
|
|
|
232
|
|
|
233 >> Spróbuj nacisnąć środkowy klawisz myszy u góry podświetlonego
|
|
|
234 obszaru na scrollbarze. To powinno przewinąć tekst do miejsca
|
|
|
235 określonego wysokością, na której nacisnąłeś klawisz myszy.
|
|
|
236
|
|
|
237 >> Przesuń mysz do miejsca oddalonego od górnego końca scrollbaru
|
|
|
238 mniej więcej o trzy linie i naciśnij lewy klawisz myszy kilka razy.
|
|
|
239
|
|
|
240
|
|
|
241 * KIEROWANIE KURSOREM Z X TERMINALA
|
|
|
242 -----------------------------------
|
|
|
243
|
|
|
244 Jeśli masz X terminal, prawdopodobnie łatwiej Ci będzie używać
|
|
|
245 klawiszy strzałek po prawej stronie klawiatury do kierowania kursorem.
|
|
|
246 Klawisze strzałek w lewo, w prawo, w górę i w dół działają zgodnie z
|
|
|
247 oczekiwaniem; odpowiadają one dokładnie C-b, C-f, C-p i C-n, ale są
|
|
|
248 łatwiejsze do zapamiętania. Możesz także używać C-lewo i C-prawo by
|
|
|
249 przesuwać się o słowa oraz C-góra i C-dół, by przesuwać się o bloki
|
|
|
250 (np. akapity, jeśli edytujesz tekst). Jeśli masz klawisze oznaczone
|
|
|
251 HOME (lub BEGIN) oraz END, zaniosą Cię one na początek i koniec linii,
|
|
|
252 a C-home i C-end na początek i koniec pliku. Jeśli Twoja klawiatura
|
|
|
253 ma klawisze PgUp i PgDn, możesz ich użyć do przesuwania się o jeden
|
|
|
254 ekran za jednym razem, tak jak M-v i C-v.
|
|
|
255
|
|
|
256 Wszystkie te polecenia akceptują argument liczbowy, jak to jest
|
|
|
257 opisane powyżej. Możesz stosować pewne skróty w celu wpisania tych
|
|
|
258 argumentów: naciśnij i trzymaj CONTROL lub META i wpisz liczbę. Na
|
|
|
259 przykład, by przesunąć kursor o 12 słów w prawo naciśnij C-1 C-2
|
|
|
260 C-prawo. Zwróć uwagę, ze jest to łatwe do wpisania, ponieważ nie
|
|
|
261 musisz puszczać klawisza CONTROL podczas wciskania klawiszy.
|
|
|
262
|
|
|
263
|
|
|
264 * GDY EMACS JEST ZABLOKOWANY
|
|
|
265 ----------------------------
|
|
|
266
|
|
|
267 Jeśli Emacs przestaje odpowiadać na Twoje polecenia, możesz go
|
|
|
268 bezpiecznie zatrzymać przyciskając C-g. Możesz użyć C-g do przerwania
|
|
|
269 polecenia, które zabiera zbyt wiele czasu.
|
|
|
270
|
|
|
271 Możesz użyć C-g także, by anulować argument liczbowy lub początek
|
|
|
272 polecenia, którego nie chcesz dokańczać.
|
|
|
273
|
|
|
274 >> Napisz C-u 100 jako argument liczbowy, po czym naciśnij C-g.
|
|
|
275 Teraz naciśnij C-f. Powinno przesunąć to kursor o tylko jeden
|
|
|
276 znak, ponieważ anulowałeś argument za pomocą C-g.
|
|
|
277
|
|
|
278 Jeśli nacisnąłeś <ESC> przez pomyłkę, możesz tego się pozbyć za pomocą
|
|
|
279 C-g.
|
|
|
280
|
|
|
281
|
|
|
282 * ZABLOKOWANE POLECENIA
|
|
|
283 -----------------------
|
|
|
284
|
|
|
285 Pewne polecenia Emacsa są "zablokowane", tak by początkujący
|
|
|
286 użytkownicy nie mogli ich wywołać przez przypadek.
|
|
|
287
|
|
|
288 Jeśli wywołasz jedno z zablokowanych poleceń, Emacs wypisze komunikat
|
|
|
289 informujący o tym, co to za polecenie, i zapyta Cię, czy chcesz je
|
|
|
290 wywołać.
|
|
|
291
|
|
|
292 Jeśli naprawdę chcesz wywołać to polecenie, naciśnij spacje w
|
|
|
293 odpowiedzi na pytanie. Jeśli nie chcesz wywołać zablokowanego
|
|
|
294 polecenia, odpowiedz na pytanie naciskając "n".
|
|
|
295
|
|
|
296 >> Napisz `C-x n p' (co jest zablokowanym poleceniem) i odpowiedz "n"
|
|
|
297 na zadane pytanie.
|
|
|
298
|
|
|
299
|
|
|
300 * OKNA
|
|
|
301 ------
|
|
|
302
|
|
|
303 Emacs może mięć kilka okien, każde wyświetlające własny tekst. Zwróć
|
|
|
304 uwagę, ze "okno" jeśli chodzi o Emacsa, nie odnosi się do osobnego
|
|
|
305 okienka systemu okienkowego, ale do pojedynczego panelu wewnątrz
|
|
|
306 okienka systemu X-Windows. (Emacs może mięć kilka X-okien, lub
|
|
|
307 "ramek" w terminologii Emacsa. Opisane jest to poniżej.)
|
|
|
308
|
|
|
309 Na tym etapie lepiej jest się nie zagłębiać w techniki wykorzystujące
|
|
|
310 kilka okien. Powinieneś jedynie wiedzieć, w jaki sposób pozbyć się
|
|
|
311 nadmiaru okien, które mogą pojawić się jako składniki systemu pomocy
|
|
|
312 lub wynik pewnych poleceń. Robi się to w prosty sposób:
|
|
|
313
|
|
|
314 C-x 1 Jedno okno (tzn. zabij wszystkie inne okna).
|
|
|
315
|
|
|
316 Kombinacja ta to Control-x, po którym występuje cyfra 1. C-x 1
|
|
|
317 powiększa okno, w którym jest kursor tak, by zajęło cały ekran.
|
|
|
318 Kasuje to wszystkie inne okna Emacsa.
|
|
|
319
|
|
|
320 >> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l.
|
|
|
321
|
|
|
322 (C-l, jak pamiętasz odświeża zawartość ekranu. Jeśli poda się temu
|
|
|
323 poleceniu argument liczbowy, będzie to oznaczało "odśwież zawartość
|
|
|
324 ekranu i umieść bieżąca linie o tyle linii od góry ekranu". Tak wiec
|
|
|
325 C-u 0 C-1 oznacza "odśwież ekran, umieszczając bieżąca linie na samej
|
|
|
326 górze".)
|
|
|
327
|
|
|
328 >> Naciśnij Control-x 2
|
|
|
329 Zauważ jak okno się kurczy, podczas gdy nowe okno pojawia się,
|
|
|
330 wyświetlając zawartość tego bufora.
|
|
|
331
|
|
|
332 >> Naciśnij C-x 1 i nowe okno zniknie.
|
|
|
333
|
|
|
334
|
|
|
335 * WSTAWIANIE I USUWANIE
|
|
|
336 -----------------------
|
|
|
337
|
|
|
338 Jeśli chcesz wstawiać tekst, po prostu go napisz. Znaki, które da się
|
|
|
339 wyświetlić, takie jak A, 7, *, itd, Emacs traktuje jako tekst i
|
|
|
340 wstawia natychmiast do bufora. Naciśnij <Return> (znak powrotu
|
|
|
341 karetki), by wstawić znak nowej linii.
|
|
|
342
|
|
|
343 Ostatni znak, który napisałeś możesz skasować przez naciśniecie
|
|
|
344 klawisza <Delete>. Klawisz ten może być oznaczony "Del". W pewnych
|
|
|
345 wypadkach klawisz "Backspace" może służyć za <Delete>, ale nie jest to
|
|
|
346 regułą!
|
|
|
347
|
|
|
348 Ogólniej, <Delete> usuwa znak bezpośrednio przed bieżąca pozycją
|
|
|
349 kursora.
|
|
|
350
|
|
|
351 >> Zrób to teraz: wstaw kilka znaków, po czym usuń je za pomaca
|
|
|
352 kilkukrotnego naciśnięcia <Delete>. Nie przejmuj się tym,
|
|
|
353 że zmieniasz ten plik; nie zmienisz w ten sposób głównego pliku
|
|
|
354 podręcznika. To jest Twoja własna kopia.
|
|
|
355
|
|
|
356 Gdy linia tekstu staje się zbyt długa, by zmieścić się w jednym
|
|
|
357 wierszu na ekranie, jest ona "kontynuowana" w następnym wierszu
|
|
|
358 ekranu. Znak "backslash" (`\') na prawym marginesie pozwala Ci
|
|
|
359 rozpoznać takie linie.
|
|
|
360
|
|
|
361 >> Wpisuj jakiś tekst tak długo, aż dojdziesz do prawego marginesu, i
|
|
|
362 potem nie przestawaj. Zauważysz, ze pojawi się linia kontynuacji.
|
|
|
363
|
|
|
364 >> Użyj <Delete> by usunąć tekst tak, by linia znowu
|
|
|
365 mieściła się na ekranie. Linia kontynuacji zniknie.
|
|
|
366
|
|
|
367 Znak nowej linii może być kasowany tak, jak każdy inny znak.
|
|
|
368 Usuniecie znaku nowej linii łączy je w jedna. Jeśli powstała w wyniku
|
|
|
369 tego linia jest zbyt długa, by zmieścić się na szerokość ekranu,
|
|
|
370 zostanie ona wyświetlona z linią kontynuacji.
|
|
|
371
|
|
|
372 >> Przesuń kursor na początek linii i naciśnij <Delete>. Bieżąca
|
|
|
373 linia zostanie połączona z poprzednia.
|
|
|
374
|
|
|
375 >> Naciśnij <Return>, by z powrotem wstawić znak nowej linii, który
|
|
|
376 skasowałeś.
|
|
|
377
|
|
|
378 Pamiętaj, ze większość poleceń Emacsa może zostać wywołanych z
|
|
|
379 parametrem liczby powtórzeń; dotyczy to także znaków tekstu. Argument
|
|
|
380 liczbowy powoduje wstawienie znaku kilkukrotnie.
|
|
|
381
|
|
|
382 >> Spróbuj zrobić to teraz -- naciśnij C-u 8 * by uzyskać ********.
|
|
|
383
|
|
|
384 Nauczyłeś się już większej części podstawowych sposobów pisania oraz
|
|
|
385 poprawiania błędów. W Emacsie możesz usuwać również cale słowa lub
|
|
|
386 cale linie. Oto podsumowanie operacji usuwania znaków:
|
|
|
387
|
|
|
388 <Delete> usuń znak bezpośrednio przed kursorem
|
|
|
389 C-d usuń znak bezpośrednio za kursorem
|
|
|
390
|
|
|
391 M-<Delete> wytnij słowo bezpośrednio przed kursorem
|
|
|
392 M-d wytnij następne słowo bezpośrednio za kursorem
|
|
|
393
|
|
|
394 C-k wytnij zawartość linii od kursora do jej końca
|
|
|
395 M-k wytnij wszystkie znaki od kursora do końca zdania
|
|
|
396
|
|
|
397 Zauważ, ze <Delete> i C-d w połączeniu z M-<Delete> i M-d rozszerzają
|
|
|
398 regule rozpoczętą przez C-f i M-f (Cóż, <Delete> tak naprawdę nie
|
|
|
399 wymaga wciśnięcia Control, ale pomińmy to milczeniem). C-k i M-k są
|
|
|
400 podobne do C-e i M-e w sensie, że linie są odpowiednikami zdań.
|
|
|
401
|
|
|
402 Gdy usuwasz więcej niż jeden znak naraz, Emacs zachowuje usunięty
|
|
|
403 tekst tak, byś mógł go gdzieś wstawić z powrotem. Wstawianie
|
|
|
404 usuniętego tekstu to "wklejanie". Możesz wklejać usunięty tekst bądź
|
|
|
405 to w to samo miejsce, z którego został usunięty, bądź to w inne
|
|
|
406 miejsca. Ten sam tekst możesz wklejać kilkukrotnie, w celu uzyskania
|
|
|
407 wielu kopii. Poleceniem, które wkleja tekst jest C-y.
|
|
|
408
|
|
|
409 Zauważ różnicę pomiędzy "wycinaniem" i "usuwaniem", polegającą na tym,
|
|
|
410 ze wycięte rzeczy mogą być wklejone na nowo, natomiast usunięte nie.
|
|
|
411 W ogólności, polecenia, które kasują dużo tekstu zachowują go, podczas
|
|
|
412 gdy polecenia, które usuwają po prostu jeden znak lub puste linie i
|
|
|
413 przerwy, nie zachowują usuniętego tekstu.
|
|
|
414
|
|
|
415 >> Przesuń kursor na początek linii, która nie jest pusta. Naciśnij
|
|
|
416 C-k, by wyciąć tekst z tej linii.
|
|
|
417
|
|
|
418 >> Naciśnij C-k jeszcze raz. Zauważ, ze wycina to znak nowej linii,
|
|
|
419 który znajduje się za ta linia.
|
|
|
420
|
|
|
421 Zwróć uwagę, ze pojedyncze C-k wycina zawartość linii, a powtórne C-k
|
|
|
422 wycina samą linie tak, że pozostałe linie przesuwają się do góry. C-k
|
|
|
423 traktuje argument liczbowy w specjalny sposób: wycina ono tyle linii
|
|
|
424 ORAZ ich zawartość. To nie jest samo powtarzanie kilka razy C-k. C-u
|
|
|
425 2 C-k wycina dwie linie i ich znaki nowej linii; dwukrotne naciśniecie
|
|
|
426 C-k nie zrobiłoby tego.
|
|
|
427
|
|
|
428 By odzyskać ostatnio wycięty tekst i wstawić go w miejsce kursora,
|
|
|
429 naciśnij C-y.
|
|
|
430
|
|
|
431 >> Twoja kolej. Naciśnij C-y, by z powrotem wstawić tekst.
|
|
|
432
|
|
|
433 Zwróć uwagę, ze jeśli naciśniesz C-k kilka razy pod rząd, cały wycięty
|
|
|
434 tekst jest zachowywany w jednym kawałku tak, że jedno C-y wklei
|
|
|
435 wszystkie linie.
|
|
|
436
|
|
|
437 >> Naciśnij C-k kilka razy.
|
|
|
438
|
|
|
439 By odzyskać ten wycięty tekst...
|
|
|
440
|
|
|
441 >> ...naciśnij C-y. Przesuń potem kursor o kilka linii w dół i
|
|
|
442 naciśnij C-y jeszcze raz. Widzisz, ze wstawia to ten sam tekst.
|
|
|
443
|
|
|
444 Co zrobić, jeśli chcesz wstawić tekst, który wcześniej wyciąłeś, a
|
|
|
445 potem wycinasz cos innego? C-y wstawia tekst ostatnio wycięty.
|
|
|
446 Poprzedni fragment nie jest jednak stracony. Możesz wrócić do niego,
|
|
|
447 używając polecenia M-y. Po tym, jak naciśniesz C-y, by wstawić
|
|
|
448 ostatnio wycięty tekst, naciśniecie M-y zastępuje wstawiony tekst
|
|
|
449 poprzednio wyciętym. Dalsze naciskanie M-y przywołuje coraz
|
|
|
450 wcześniejsze fragmenty tekstu. Gdy dojdziesz do tekstu, którego
|
|
|
451 szukałeś, nie musisz robić nic, by został on we właściwym miejscu. Po
|
|
|
452 prostu kontynuuj edycję tekstu, pozostawiając wklejony tekst tam,
|
|
|
453 gdzie się znajduje.
|
|
|
454
|
|
|
455 Jeśli będziesz naciskał M-y wystarczająco wiele razy, dojdziesz do
|
|
|
456 punktu, z którego wystartowałeś (tekst ostatnio wycięty).
|
|
|
457
|
|
|
458 >> Wytnij jakąś line, zmień pozycję kursora i wytnij inna. Naciśnij
|
|
|
459 potem C-y by wstawić druga z wyciętych linii. Potem naciśnij M-y,
|
|
|
460 i linia ta zostanie zastąpiona przez ta pierwsza. Naciśnij M-y
|
|
|
461 jeszcze kilka razy, by zobaczyć co się dzieje. Powtarzaj to tak
|
|
|
462 długo, aż druga z linii pojawi się z powrotem. Jeśli chcesz,
|
|
|
463 możesz podąć M-y dodatnie i ujemne argumenty.
|
|
|
464
|
|
|
465
|
|
|
466 * COFNIJ
|
|
|
467 --------
|
|
|
468
|
|
|
469 Jeśli wprowadzisz zmiany do tekstu, a potem dojdziesz do wniosku, że
|
|
|
470 to była pomyłka, możesz cofnąć te zmiany za pomocą polecenia "cofnij"
|
|
|
471 (ang. undo), C-x u.
|
|
|
472
|
|
|
473 C-x u cofa zmiany wprowadzone przez jedno polecenie; jeśli powtórzysz
|
|
|
474 C-x u kilka razy pod rząd, każde powtórzenie cofa koleje polecenie.
|
|
|
475
|
|
|
476 Od tej reguły są dwa wyjątki: polecenia, które nie zmieniają tekstu
|
|
|
477 nie liczą się jako polecenia, które można cofnąć (zarówno przesunięcia
|
|
|
478 kursora, jak i przewijanie tekstu), oraz znaki wstawiane do tekstu
|
|
|
479 (np. litery) łączone są w grupy do 20. (Ma to na celu zredukowanie
|
|
|
480 liczby naciśnięć C-x u, które musiałbyś wykonać, by cofnąć wstawianie
|
|
|
481 tekstu.)
|
|
|
482
|
|
|
483 >> Wytnij te linie za pomocą C-k, a potem naciśnij C-x u i linia
|
|
|
484 powinna pojawić się tu z powrotem.
|
|
|
485
|
|
|
486 C-_ jest innym sposobem wywołania polecenia "cofnij"; działa to
|
|
|
487 dokładnie tak samo jak C-x u, jest jedynie łatwiejsze do naciśnięcia
|
|
|
488 kilka razy pod rząd. Wada C-_ jest to, ze nie jest to oczywiste w
|
|
|
489 jaki sposób nacisnąć te kombinacje na niektórych klawiaturach. To
|
|
|
490 właśnie dlatego C-x u jest także dostępne. Na niektórych terminalach
|
|
|
491 możesz nacisnąć C-_ poprzez przytrzymanie CTRL i naciśniecie /.
|
|
|
492
|
|
|
493 Argument liczbowy podany przed C-_ lub C-x u określa liczbę powtórzeń
|
|
|
494 tego polecenia.
|
|
|
495
|
|
|
496
|
|
|
497 * PLIKI
|
|
|
498 -------
|
|
|
499
|
|
|
500 Aby edytowny przez Ciebie tekst został nma trwałe zachowany, musisz
|
|
|
501 umieścić go w pliku. W przeciwnym wypadku zniknie on, gdy Emacs w
|
|
|
502 którym go edytowałeś zostanie zamknięty. Zachowywanie Twojego tekstu
|
|
|
503 w pliku nazywane bywa "odwiedzaniem" lub "znajdywaniem" pliku (ang.
|
|
|
504 "visiting" lub "finding").
|
|
|
505
|
|
|
506 Odwiedzanie pliku oznacza, że jego zawartość zostaje wyświetlona w
|
|
|
507 Emacsie. Bardzo często sprowadza się to do edycji samego pliku.
|
|
|
508 Jednakże zmiany, które wprowadzasz nie są trwałe do momentu, w którym
|
|
|
509 "zachowasz" plik (ang. save). Zapobiega to sytuacji, w której
|
|
|
510 zostawiasz w systemie plik, który został tylko w połowie zmieniony, a
|
|
|
511 tego nie chcesz zrobić. Nawet wtedy, gdy zachowujesz plik, Emacs
|
|
|
512 zostawia oryginał zachowany pod inna nazwa na wypadek, gdybyś doszedł
|
|
|
513 do wniosku, że wprowadzone zmiany były błędne.
|
|
|
514
|
|
|
515 Jeśli popatrzysz na dół ekranu, zauważysz linie, która zaczyna i
|
|
|
516 kończy się myślnikami i zawiera tekst "XEmacs: TUTORIAL". W tej
|
|
|
517 części ekranu zawsze możesz znaleźć nazwę pliku, który właśnie
|
|
|
518 odwiedzasz. W tej chwili odwiedzasz plik o nazwie "TUTORIAL", który
|
|
|
519 jest Twoja własną kopią podręcznika Emacsa. Obojętnie jaki plik
|
|
|
520 odwiedzisz, jego nazwa pojawi się dokładnie w tym miejscu.
|
|
|
521
|
|
|
522 Polecenia, które służą do odwiedzania i zachowywania plików różnią się
|
|
|
523 od innych poleceń, które poznałeś tym, że składają się one z dwóch
|
|
|
524 znaków. Obydwa zaczynają się od znaku Control-x. Jest mnóstwo
|
|
|
525 poleceń, które zaczynają się od tego właśnie znaku; wiele z nich
|
|
|
526 dotyczy plików, buforów i z tym związanych rzeczy. Polecenia te mają
|
|
|
527 długość dwóch, trzech lub czterech znaków.
|
|
|
528
|
|
|
529 Kolejną nowa rzeczą odnośnie polecenia odwiedzania pliku jest to, że
|
|
|
530 musisz mu podąć nazwę pliku, który chcesz znaleźć. Mówimy o tym, że
|
|
|
531 polecenie "czyta argument z terminala" (w tym wypadku argument jest
|
|
|
532 nazwa pliku). Po tym, gdy wpiszesz polecenie
|
|
|
533
|
|
|
534 C-x C-f znajdź plik (ang. find a file)
|
|
|
535
|
|
|
536 Emacs poprosi Cię o wpisanie nazwy pliku. Nazwa ta pojawia się w
|
|
|
537 dolnej linii ekranu. Linię tę nazywa się "minibuforem" (ang.
|
|
|
538 "minibuffer") wtedy, gdy jest używana do wprowadzania tego typu
|
|
|
539 danych. Do edycji nazwy pliku używasz zwykłych poleceń Emacsa.
|
|
|
540
|
|
|
541 Wprowadzanie nazwy pliku (lub jakichkolwiek innych danych w
|
|
|
542 minibuforze) może zostać anulowane za pomocą C-g.
|
|
|
543
|
|
|
544 >> Naciśnij C-x C-f, po czym naciśnij C-g. Na skutek tego zniknie
|
|
|
545 minibufor oraz przerwane zostanie polecenie C-x C-f, które tego
|
|
|
546 minibufora używało. W rezultacie więc nie odwiedzisz żadnego
|
|
|
547 pliku.
|
|
|
548
|
|
|
549 Gdy skończysz wpisywać nazwę pliku, naciśnij <Return>, po czym
|
|
|
550 polecenie C-x C-f zabierze się do roboty i znajdzie plik, który
|
|
|
551 wybrałeś. Minibufor znika z chwilą zakończenia wykonywania polecenia
|
|
|
552 C-x C-f.
|
|
|
553
|
|
|
554 Po chwili zawartość pliku pojawia się na ekranie i możesz ją edytować.
|
|
|
555 Gdy chcesz zachować zmiany, tak by je utrwalić, wydaj polecenie
|
|
|
556
|
|
|
557 C-x C-s zachowaj plik (ang. save).
|
|
|
558
|
|
|
559 Kopiuje to tekst z Emacsa do pliku. Za pierwszym razem gdy to robisz
|
|
|
560 Emacs zmienia nazwę oryginalnego pliku poprzez dodanie "~" na końcu
|
|
|
561 jego nazwy.
|
|
|
562
|
|
|
563 Gdy zachowywanie skończy się, Emacs wypisuje nazwę zapisanego pliku.
|
|
|
564 Pliki powinieneś zachowywać stosunkowo często, tak by nie stracić za
|
|
|
565 dużo w przypadku załamania systemu.
|
|
|
566
|
|
|
567 >> Naciśnij C-x C-s by zachować swoja kopie podręcznika. Emacs
|
|
|
568 powinien wypisać "Wrote ...TUTORIAL" na dole ekranu.
|
|
|
569
|
|
|
570 UWAGA: W niektórych systemach naciśniecie C-x C-s zamrozi ekran i nie
|
|
|
571 zobaczysz żadnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, że składowa systemu
|
|
|
572 operacyjnego, zwana kontrolą przepływu (ang. flow control)
|
|
|
573 przechwyciła C-s i nie pozwoliła mu dojść do Emacsa. By odzyskać
|
|
|
574 kontrole nad ekranem, naciśnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
|
|
|
575 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku
|
|
|
576 Emacsa.
|
|
|
577
|
|
|
578 Możesz odwiedzić istniejące pliki w celu ich edycji lub czytania.
|
|
|
579 Możesz także odwiedzić plik, który jeszcze nie istnieje. W ten
|
|
|
580 właśnie sposób tworzy się w Emacsie nowe pliki: odwiedź plik, co da Ci
|
|
|
581 nowe puste miejsce, a potem zacznij wstawiać tekst. Gdy zażądasz
|
|
|
582 zachowania pliku, wtedy Emacs naprawdę utworzy plik z tekstem, który
|
|
|
583 wpisałeś. Od tego momentu możesz uważać, że edytujesz istniejący
|
|
|
584 plik.
|
|
|
585
|
|
|
586
|
|
|
587 * BUFORY
|
|
|
588 --------
|
|
|
589
|
|
|
590 Jeśli odwiedzisz inny plik za pomocą C-x C-f, poprzedni plik pozostaje
|
|
|
591 w Emacsie. Możesz przełączyć się do niego, odwiedzając go jeszcze raz
|
|
|
592 za pomocą C-x C-f. W ten sposób możesz w Emacsie mięć całkiem dużo
|
|
|
593 plików.
|
|
|
594
|
|
|
595 >> Utwórz plik o nazwie "foo" za pomocą C-x C-f foo <Return>.
|
|
|
596 Wpisz w niego jakiś tekst i zachowaj "foo" za pomocą C-x C-s.
|
|
|
597 W końcu napisz C-x C-f TUTORIAL <Return>, by wrócić do podręcznika.
|
|
|
598
|
|
|
599 Emacs przechowuje tekst każdego pliku w obiekcie, zwanym "buforem".
|
|
|
600 Odwiedzenie pliku tworzy nowy bufor wewnątrz Emacsa. By zobaczyć
|
|
|
601 listę buforów, które istnieją w Twoim Emacsie, naciśnij
|
|
|
602
|
|
|
603 C-x C-b lista buforów (ang. list buffers).
|
|
|
604
|
|
|
605 >> Naciśnij C-x C-b.
|
|
|
606
|
|
|
607 Zwróć uwagę, ze każdy bufor ma własną nazwę, może także mieć
|
|
|
608 skojarzoną z sobą nazwę pliku, który zawiera. Pewne bufory nie
|
|
|
609 odpowiadają żadnym plikom. Na przykład bufor "*Buffer List*" nie
|
|
|
610 odwiedza żadnego pliku. Jest to bufor, który zawiera listę buforów
|
|
|
611 stworzona przez Twoje naciśniecie C-x C-b. DOWOLNY tekst, który
|
|
|
612 oglądasz w oknie Emacsa jest zawsze częścią jakiegoś bufora.
|
|
|
613
|
|
|
614 >> Naciśnij C-x 1 by pozbyć się listy buforów.
|
|
|
615
|
|
|
616 Jeśli dokonujesz zmian tekstu w jakimś pliku, a potem odwiedzisz inny
|
|
|
617 plik, zawartość tego pierwszego NIE jest automatycznie zachowywana.
|
|
|
618 Zmiany, które wprowadziłeś pozostają w Emacsie, w buforze tegoż pliku.
|
|
|
619 Tworzenie czy edytowanie innego bufora nie ma żadnego wpływu na ten
|
|
|
620 pierwszy. Jest to bardzo przydatne, ale oznacza także, że potrzebny
|
|
|
621 jest Ci wygodny sposób zachowywania zawartości Twoich buforów.
|
|
|
622 Przełączanie się z powrotem do pierwszego bufora zawsze przy
|
|
|
623 wykonywaniu C-x C-f tylko po to, by nacisnąć tam C-x C-s byłoby
|
|
|
624 niewygodne. Dlatego istnieje polecenie:
|
|
|
625
|
|
|
626 C-x s Zachowaj bufory (ang. save some buffers)
|
|
|
627
|
|
|
628 C-x s pyta Cię, czy chcesz zachować każdy z buforów, w którym
|
|
|
629 dokonałeś pewnych nie zachowanych jeszcze zmian.
|
|
|
630
|
|
|
631 >> Wstaw jakąś linię tekstu, a potem naciśnij C-x s.
|
|
|
632 Powinieneś zostać zapytany o to, czy chcesz zachować bufor
|
|
|
633 TUTORIAL. Odpowiedz na to pytanie twierdząco naciskając "y".
|
|
|
634
|
|
|
635 * UŻYWANIE MENU
|
|
|
636 ---------------
|
|
|
637
|
|
|
638 Jeśli siedzisz przy X-terminalu zauważysz u góry okna Emacsa pasek
|
|
|
639 menu. Możesz używać menu by dotrzeć do najpopularniejszych poleceń
|
|
|
640 Emacsa, takich jak "find file". Na początku będziesz sądził, ze jest
|
|
|
641 to łatwiejsze niż klawiatura, ponieważ nie musisz uczyć się na pamięć
|
|
|
642 kombinacji klawiszy uruchamiających jakieś polecenie. Gdy już
|
|
|
643 zaznajomisz się z Emacsem, będziesz mógł zacząć uczyć się klawiszy ---
|
|
|
644 elementy menu pokazują kombinacje klawiszy, która wywołuje dane
|
|
|
645 polecenie.
|
|
|
646
|
|
|
647 Zwróć uwagę, ze pewne polecenia w menu nie maja jednoznacznych
|
|
|
648 odpowiedników klawiszowych. Na przykład menu "Buffers" zawiera listę
|
|
|
649 wszystkich dostępnych buforów. Możesz przełączyć się do dowolnego z
|
|
|
650 nich wybierając jego nazwę z menu Buffers.
|
|
|
651
|
|
|
652
|
|
|
653 * UŻYWANIE MYSZY
|
|
|
654 ----------------
|
|
|
655
|
|
|
656 Emacs potrafi w pełni wykorzystywać mysz, jeśli tylko jest uruchomiony
|
|
|
657 pod X-Windows. Możesz zmieniać pozycje kursora poprzez naciśniecie
|
|
|
658 lewego klawisza myszy w pożądanym miejscu, możesz także zaznaczać
|
|
|
659 tekst przez przesuniecie myszy z wciśniętym lewym klawiszem nad
|
|
|
660 tekstem, który chcesz zaznaczyć. (Innym sposobem jest kliknięcie na
|
|
|
661 jednym z końców obszaru, przesunięcie myszy na drugi koniec i
|
|
|
662 kliknięcie tam z jednoczesnym wciśnięciem klawisza Shift.)
|
|
|
663
|
|
|
664 By wyciąć zaznaczony tekst możesz nacisnąć C-w lub wybrać Cut z menu
|
|
|
665 Edit. Zwróć uwagę na to, ze *nie* są to równoważne polecenia: C-w
|
|
|
666 zapamiętuje zaznaczony tekst tylko wewnątrz Emacsa (podobnie jak
|
|
|
667 omówione powyżej C-k), natomiast Cut robi to oraz umieszcza ten tekst
|
|
|
668 w schowku systemu X, skąd może on zostać pobrany przez inne programy.
|
|
|
669
|
|
|
670 By wkleić tekst ze schowka systemu X-Windows użyj polecenia Paste z
|
|
|
671 menu Edit.
|
|
|
672
|
|
|
673 Środkowy klawisz myszy jest często używany do wybierania elementów,
|
|
|
674 które są wyświetlone na ekranie. Na przykład, jeśli uruchomisz Info
|
|
|
675 (system dokumentacji Emacsa) naciskając C-h i, lub wybierając ten
|
|
|
676 element z menu Help, przejście podświetlonym połączeniem (ang. link)
|
|
|
677 odbywa się poprzez naciśniecie środkowego klawisza myszy. Podobnie,
|
|
|
678 jeśli wpisujesz nazwę pliku (np. podczas wykonywania "Find File") i
|
|
|
679 naciśniesz TAB, by zobaczyć wszystkie możliwe dokończenia nazwy,
|
|
|
680 możesz wybrać jedno z nich z wyświetlonej listy, właśnie naciskając
|
|
|
681 środkowy klawisz myszy.
|
|
|
682
|
|
|
683 Prawy klawisz myszy pokazuje lokalne menu. Zawartość tego menu zależy
|
|
|
684 od trybu pracy Emacsa, w którym aktualnie jesteś, i zawiera kilka
|
|
|
685 często używanych poleceń, tak by były one łatwiejsze w dostępie.
|
|
|
686
|
|
|
687 >> Naciśnij prawy klawisz myszy
|
|
|
688
|
|
|
689 Prawy klawisz myszy musi być trzymany, by menu nie znikło
|
|
|
690 automatycznie.
|
|
|
691
|
|
|
692
|
|
|
693 * ROZSZERZANIE ZESTAWU POLECEN
|
|
|
694 ------------------------------
|
|
|
695
|
|
|
696 Poleceń Emacsa jest dużo dużo więcej, niż można by skojarzyć
|
|
|
697 kombinacjami zwykłych klawiszy oraz META czy CTRL. Emacs radzi sobie
|
|
|
698 z tym za pomocą polecenia X (ang. eXtend). Istnieją jego dwa rodzaje:
|
|
|
699
|
|
|
700 C-x Rozszerzenie o znak. Następuje po nim jeden znak.
|
|
|
701 M-x Rozszerzenie o nazwane polecenie. Następuje po nim
|
|
|
702 pełna długa nazwa polecenia.
|
|
|
703
|
|
|
704 Polecenia te w ogólności są użyteczne, ale są używane nie tak często
|
|
|
705 jak polecenia, których już się nauczyłeś. Miałeś już okazje poznać
|
|
|
706 dwa z nich: C-x C-f służące do odwiedzania plików oraz C-x C-s do ich
|
|
|
707 zachowywania. Innym przykładem może być polecenie, które kończy sesje
|
|
|
708 Emacsa C-x C-c. (Nie martw się, ze możesz w ten sposób stracić
|
|
|
709 zmiany, które dokonałeś; C-x C-c oferuje Ci możliwość zachowania
|
|
|
710 każdego ze zmodyfikowanych plików przed zamknięciem Emacsa.)
|
|
|
711
|
|
|
712 C-z jest poleceniem, które wychodzi z Emacsa *na chwile*, tak byś mógł
|
|
|
713 wrócić do tej samej sesji Emacsa po jakimś czasie.
|
|
|
714
|
|
|
715 W systemach, w których jest to możliwe, C-z zawiesza proces Emacsa;
|
|
|
716 powoduje to powrót do powłoki (ang. shell), ale nie niszczy Emacsa.
|
|
|
717 W najpopularniejszych powłokach możesz wrócić do Emacsa za pomocą
|
|
|
718 polecenia `fg' lub `%emacs'.
|
|
|
719
|
|
|
720 W systemach, w których zawieszanie procesów nie działa, C-z tworzy
|
|
|
721 proces podpowłoki (ang. "subshell"), który działa pod Emacsem i daje
|
|
|
722 Ci szansę uruchamiania innych programów i powrotu do Emacsa po ich
|
|
|
723 skończeniu; w tych systemach C-z nie wychodzi naprawdę z Emacsa. W
|
|
|
724 tych wypadkach normalnym poleceniem powrotu do Emacsa jest wyjście z
|
|
|
725 podpowłoki za pomocą "exit".
|
|
|
726
|
|
|
727 Polecenia C-x C-c powinieneś używać, gdy masz się wylogować. Zalecane
|
|
|
728 jest także wychodzenie z Emacsa wystartowanego przez np. programy
|
|
|
729 obsługujące pocztę elektroniczna lub innego rodzaju narzędzia,
|
|
|
730 ponieważ mogą one nie wiedzieć jak sobie poradzić z zawieszeniem
|
|
|
731 Emacsa. Jednakże w zwykłych okolicznościach, jeśli nie musisz
|
|
|
732 wylogowywać się z systemu, lepiej jest zawiesić Emacsa za pomocą C-z
|
|
|
733 niż z niego wyjść.
|
|
|
734
|
|
|
735 Istnieje wiele poleceń zaczynających się od C-x. Oto lista tych,
|
|
|
736 których się już nauczyłeś:
|
|
|
737
|
|
|
738 C-x C-f odwiedź plik
|
|
|
739 C-x C-s zachowaj plik
|
|
|
740 C-x C-b wyświetl listę buforów
|
|
|
741 C-x C-c wyjdź z Emacsa
|
|
|
742 C-x u cofnij
|
|
|
743
|
|
|
744 Poleceń podawanych za pomocą nazwy używa się jeszcze rzadziej lub
|
|
|
745 używa się tylko w pewnych trybach. Przykładem może być polecenie
|
|
|
746 replace-string, które globalnie zastępuje jeden łańcuch innym. Gdy
|
|
|
747 naciskasz M-x, Emacs czeka na ciąg dalszy, wyświetlając "M-x" na dole
|
|
|
748 ekranu. Powinieneś po tym wpisać nazwę polecenia, w tym wypadku
|
|
|
749 "replace-string". Napisz tylko "repl s<TAB>", a Emacs dokończy nazwę.
|
|
|
750 Zakończ wprowadzanie nazwy przez naciśniecie klawisza <Return>.
|
|
|
751
|
|
|
752 Polecenie replace-string wymaga dwóch argumentów: łańcucha, który ma
|
|
|
753 zostać zastępowany i łańcucha, który ma być wstawiony w miejsce tegoż.
|
|
|
754 Obydwa łańcuchy musza być zakończone przyciśnięciem <Return>.
|
|
|
755
|
|
|
756 >> Przesuń kursor do czystej linii, dwie linie poniżej tej.
|
|
|
757 Naciśnij M-x repl s<Return>zmieni<Return>zmodyfikuje<Return>.
|
|
|
758
|
|
|
759 Zwróć uwagę na to, jak ta linia się zmieni: zastąpiłeś słowem
|
|
|
760 "zmodyfikuje" każde wystąpienie słowa z-m-i-e-n-i poniżej początkowej
|
|
|
761 pozycji kursora.
|
|
|
762
|
|
|
763
|
|
|
764 * AUTOMATYCZNE ZACHOWYWANIE
|
|
|
765 ---------------------------
|
|
|
766
|
|
|
767 Gdy wprowadzisz zmiany do pliku i ich nie zachowasz, mogą one zostać
|
|
|
768 stracone, jeśli Twój komputer przestanie działać. By uchronić Cię
|
|
|
769 przed tym, Emacs okresowo zapisuje specjalny plik z wprowadzonymi
|
|
|
770 zmianami. Plik ten ma znak # na początku i na końcu swojej nazwy. Na
|
|
|
771 przykład, załóżmy, ze Twój plik nazywa się "hello.c". Odpowiadający
|
|
|
772 mu plik automatycznie zachowywany będzie nosił nazwę "#hello.c#". Gdy
|
|
|
773 zachowujesz plik w zwykły sposób, Emacs kasuje plik automatycznie
|
|
|
774 zachowany.
|
|
|
775
|
|
|
776 Jeśli Twój komputer przestanie działać, możesz odzyskać Twoje dane z
|
|
|
777 pliku automatycznie zachowanego przez zwykle odwiedzenie pliku (tego,
|
|
|
778 który edytowałeś, a nie pliku automatycznie zachowanego) i napisanie
|
|
|
779 M-x recover file<return>. Gdy Emacs zapyta o potwierdzenie, napisz
|
|
|
780 yes<return> by odzyskać dane, które zostały automatycznie zachowane.
|
|
|
781
|
|
|
782
|
|
|
783 * OBSZAR ECHA
|
|
|
784 -------------
|
|
|
785
|
|
|
786 Jeśli polecenia dla Emacsa wpisujesz dostatecznie wolno, zostaną one
|
|
|
787 pokazywane w specjalnym obszarze na dole ekranu, zwanym obszarem echa
|
|
|
788 (ang. echo area). Obszar echa zawiera ostatnia dolna linie ekranu.
|
|
|
789
|
|
|
790
|
|
|
791 * LINIA STANU
|
|
|
792 -------------
|
|
|
793
|
|
|
794 Linia, która znajduje się bezpośrednio nad obszarem echa, zwana jest
|
|
|
795 "linią trybu" (ang. modeline). Pokazuje ona tekst podobny do
|
|
|
796 następującego:
|
|
|
797
|
|
|
798 --**-XEmacs: TUTORIAL (Fundamental)--L670--58%----------------
|
|
|
799
|
|
|
800 Linia ta podaje użyteczne informacje o stanie Emacsa i tekstu, który
|
|
|
801 edytujesz. Wiesz już, jakie jest znaczenie nazwy pliku: jest to plik,
|
|
|
802 który odwiedziłeś. --NN%-- opisuje Twoja bieżącą pozycje wewnątrz
|
|
|
803 tekstu; oznacza to, że NN procent tekstu znajduje się ponad górnym
|
|
|
804 brzegiem ekranu. Jeśli początek pliku znajduje się na początku
|
|
|
805 ekranu, zamiast liczby --00%-- zobaczysz w tym miejscu --Top--.
|
|
|
806 Podobnie dla końca tekstu pojawi się tam napis --Bot-- (od
|
|
|
807 ang. bottom). Jeśli wyświetlasz tekst na tyle krótki, ze mieści się w
|
|
|
808 całości na ekranie, linia stanu pokaże --All--.
|
|
|
809
|
|
|
810 Gwiazdki blisko początku linii trybu oznaczają, ze wprowadziłeś do
|
|
|
811 tekstu jakieś zmiany. Bezpośrednio po odwiedzeniu lub po zachowaniu
|
|
|
812 pliku nie będzie w tym miejscu żadnych gwiazdek, a tylko myślniki.
|
|
|
813
|
|
|
814 Wewnątrz nawiasów znajdziesz informacje na temat trybu edycji, w
|
|
|
815 którym właśnie jest Emacs. Domyślnym trybem edycji jest tryb
|
|
|
816 podstawowy (ang. fundamental), który jest trybem (właśnie w tej chwili
|
|
|
817 używanym--) używanym właśnie w tej chwili. Jest to przykład "trybu
|
|
|
818 głównego" (ang. major mode).
|
|
|
819
|
|
|
820 Emacs może działać w wielu trybach głównych. Pewne z nich zostały
|
|
|
821 zaprojektowane do edycji rozmaitych języków i/lub rodzajów tekstu,
|
|
|
822 takie jak tryb Lispu, tryb tekstowy, itd. W danej chwili może być
|
|
|
823 aktywny tylko jeden główny tryb pracy, i to jego nazwa jest
|
|
|
824 wyświetlana w linii trybu w miejscu, w którym teraz jest
|
|
|
825 "Fundamental".
|
|
|
826
|
|
|
827 Każdy z głównych trybów edycyjnych może zmienić zachowanie niektórych
|
|
|
828 poleceń. Na przykład, w Emacsie istnieją polecenia służące do
|
|
|
829 tworzenia komentarzy w programach. Każdy język programowania na swój
|
|
|
830 sposób określa, jak powinien wyglądać komentarz, tak wiec każdy z
|
|
|
831 głównych trybów edycyjnych musi wstawiać komentarze w specyficzny
|
|
|
832 sposób. Każdy tryb edycyjny jest nazwą polecenia, które możesz
|
|
|
833 wykonać, by przełączyć się w ten tryb lub wyłączyć ten tryb.
|
|
|
834 Przykładem może być M-x fundamental-mode, które jest poleceniem
|
|
|
835 przełączającym tryb podstawowy.
|
|
|
836
|
|
|
837 Jeśli zamierzasz edytować tekst w języku angielskim, taki jak na
|
|
|
838 przykład oryginalna wersja tego podręcznika, prawdopodobnie powinieneś
|
|
|
839 używać trybu tekstowego (ang. text mode).
|
|
|
840
|
|
|
841 >> Napisz M-x text-mode<Return>.
|
|
|
842
|
|
|
843 Nie musisz się martwić, żadne z poleceń, które do tej pory poznałeś,
|
|
|
844 nie zmienia Emacsa w poważny sposób. Możesz jednak zauważyć, ze teraz
|
|
|
845 M-f i M-b traktują apostrofy jako części słów. Poprzednio, w trybie
|
|
|
846 podstawowym, polecenia te traktowały apostrofy jako separatory słów.
|
|
|
847
|
|
|
848 Główne tryby edycji wprowadzają zwykle subtelne zmiany, takie jak
|
|
|
849 opisana powyżej: większość poleceń robi dalej "to samo", robi to
|
|
|
850 jednak w sposób troszeczkę inny.
|
|
|
851
|
|
|
852 By zobaczyć dokumentację na temat bieżącego głównego trybu edycji,
|
|
|
853 naciśnij C-h m.
|
|
|
854
|
|
|
855 >> Naciśnij C-u C-v raz lub więcej razy tak, by ta linia znalazła się
|
|
|
856 blisko góry ekranu.
|
|
|
857
|
|
|
858 >> Naciśnij C-h m, by zobaczyć jak tryb tekstowy różni się od trybu
|
|
|
859 podstawowego.
|
|
|
860
|
|
|
861 >> Naciśnij q, by usunąć dokumentacje z ekranu.
|
|
|
862
|
|
|
863 Główne tryby edycji nazywają się "głównymi", ponieważ są także
|
|
|
864 podrzędne tryby edycji (ang. minor modes). Podrzędne tryby edycji nie
|
|
|
865 są alternatywą dla głównych trybów edycji, a jedynie ich niewielką
|
|
|
866 modyfikacją. Każdy podrzędny tryb edycji może zostać włączony lub
|
|
|
867 wyłączony niezależnie od pozostałych podrzędnych trybów edycji oraz
|
|
|
868 niezależnie od głównego trybu edycji. Możesz wiec używać jednego,
|
|
|
869 kombinacji dowolnych, lub nie używać żadnego trybu podrzędnego.
|
|
|
870
|
|
|
871 Jednym z podrzędnych trybów edycji, który jest bardzo użyteczny
|
|
|
872 szczególnie do edycji tekstu angielskiego, jest tryb automatycznego
|
|
|
873 wypełniania (ang. auto fill mode). Jeśli ten tryb jest włączony,
|
|
|
874 Emacs lamie linie pomiędzy słowami automatycznie, gdy wstawiasz tekst
|
|
|
875 i linia robi się za szeroka.
|
|
|
876
|
|
|
877 Tryb automatycznego wstawiania włącza się na przykład poprzez
|
|
|
878 wywołanie polecenia M-x auto-fill-mode<Return>. Jeśli ten tryb jest
|
|
|
879 włączony to samo polecenie wyłącza go, i vice versa. Mówimy, ze
|
|
|
880 polecenie to "przełącza ten tryb".
|
|
|
881
|
|
|
882 >> Napisz M-x auto-fill-mode<Return>. Wstawiaj potem linię pełną
|
|
|
883 "asdf " tak długo, aż zobaczysz, że się podzieli na dwie linie.
|
|
|
884 Musisz wstawić spacje pomiędzy znaki, ponieważ tryb automatycznego
|
|
|
885 wypełniania łamie linie tylko tam, gdzie są spacje.
|
|
|
886
|
|
|
887 Margines jest zazwyczaj ustawiony na 70 znaków, ale możesz go zmienić
|
|
|
888 za pomocą polecenia C-x f. Powinieneś podać mu argument liczbowy
|
|
|
889 mówiący, w której kolumnie ma zostać ustawiony margines.
|
|
|
890
|
|
|
891 >> Wywołaj C-x f z argumentem równym 20. (C-u 2 0 C-x f).
|
|
|
892 Napisz potem jakiś tekst i zauważ, ze Emacs wypełnia linie do
|
|
|
893 długości co najwyżej 20 znaków. Ustaw margines z powrotem na
|
|
|
894 70 znaków, wywołując jeszcze raz C-x f.
|
|
|
895
|
|
|
896 Jeśli dokonujesz zmian wewnątrz akapitu, tryb
|
|
|
897 automatycznego wypełniania nie wyrówna marginesu
|
|
|
898 sam z siebie. By wywołać polecenie
|
|
|
899 wyrównania marginesu, naciśnij M-q (Meta-q),
|
|
|
900 podczas gdy kursor znajduje się wewnątrz akapitu.
|
|
|
901
|
|
|
902 >> Przesuń kursor do poprzedniego akapitu i naciśnij M-q.
|
|
|
903
|
|
|
904
|
|
|
905 * SZUKANIE
|
|
|
906 ----------
|
|
|
907
|
|
|
908 Emacs potrafi szukać łańcuchów (zwartych ciągów znaków lub słów)
|
|
|
909 zarówno wstecz jaki i do przodu. Szukanie łańcucha jest poleceniem,
|
|
|
910 które przesuwa kursor; przesuwa ono kursor do następnego miejsca, w
|
|
|
911 którym dany łańcuch występuje.
|
|
|
912
|
|
|
913 Polecenie Emacsa "search" różni się od podobnych poleceń innych
|
|
|
914 edytorów w tym sensie, ze jest ono przyrostowe. Znaczy to, ze
|
|
|
915 szukanie odbywa się w trakcie, gdy Ty wpisujesz kolejne znaki
|
|
|
916 łańcucha, który ma zostać odnaleziony.
|
|
|
917
|
|
|
918 Poleceniami zapoczątkowującymi szukanie są: C-s dla szukania w przód
|
|
|
919 oraz C-r dla szukania wstecz. POCZEKAJ PROSZĘ! Nie próbuj ich w tej
|
|
|
920 chwili.
|
|
|
921
|
|
|
922 Gdy naciśniesz C-s zauważysz, ze tekst "I-search" pojawi się w
|
|
|
923 obszarze echa. Informuje Cię to, że Emacs znajduje się w trybie
|
|
|
924 "incremental search", czekając byś napisał tekst, który ma on znaleźć.
|
|
|
925 Naciśniecie <Return> kończy proces szukania.
|
|
|
926
|
|
|
927 >> Teraz naciśnij C-s, by rozpocząć szukanie. POWOLI, litera po
|
|
|
928 literze, napisz słowo "kursor", zatrzymując się po każdym znaku i
|
|
|
929 obserwując, gdzie zatrzymuje się kursor. Gdy naciśniesz drugie
|
|
|
930 "r", będzie można powiedzieć, że szukałeś słowa "kursor"
|
|
|
931 jednokrotnie. Naciśnij C-s jeszcze raz, by znaleźć następne
|
|
|
932 wystąpienie słowa "kursor". Naciśnij teraz <Delete> cztery
|
|
|
933 razy i zobacz, co się dzieje z kursorem. Naciśnij <RET>, by skończyć
|
|
|
934 szukanie.
|
|
|
935
|
|
|
936 Widziałeś, co się działo? Emacs podczas szukania przyrostowego próbuje
|
|
|
937 przejść do miejsca wystąpienia łańcucha, który do tej pory wpisałeś,
|
|
|
938 podświetlając go dla Twojej wygody. By znaleźć następne wystąpienie
|
|
|
939 słowa "kursor", po prostu naciśnij C-s jeszcze raz. Jeśli takiego nie
|
|
|
940 ma, Emacs zapiszczy i powie Ci, ze szukanie "skończyło się porażką".
|
|
|
941 Naciśniecie C-g także przerywa proces szukania.
|
|
|
942
|
|
|
943 UWAGA: W niektórych systemach naciśniecie C-s zamrozi ekran i nie
|
|
|
944 zobaczysz żadnego tekstu z Emacsa. Oznacza to, że składowa systemu
|
|
|
945 operacyjnego, zwana kontrolą przepływu (ang. "flow control")
|
|
|
946 przechwyciła C-s i nie pozwoliła mu dojsć do Emacsa. By odzyskać
|
|
|
947 kontrole nad ekranem, nacisnij C-q. Dodatkowej pomocy poszukaj w
|
|
|
948 rozdziale "Spontaneous Entry to Incremental Search" w podręczniku
|
|
|
949 Emacsa.
|
|
|
950
|
|
|
951 Jesli podczas szukania przyrostowego naciśniesz <Delete> zauważysz, ze
|
|
|
952 ostatni znak, który wcisnąłes znika i kursor wraca do poprzedniego
|
|
|
953 miejsca. Na przykład, załóżmy, ze nacisnąłes "k" i znalazłes pierwsze
|
|
|
954 wystąpienie tej litery. Jesli teraz naciśniesz "u", kursor przesunie
|
|
|
955 się do pierwszego wystąpienia "ku". Teraz nacisnij <Delete>. Skasuje
|
|
|
956 to "u" z łańcucha, którego poszukujesz, a kursor wróci do pierwszego
|
|
|
957 wystąpienia "k".
|
|
|
958
|
|
|
959 Jeśli podczas szukania nacisniesz jakiś klawisz razem z META lub CTRL
|
|
|
960 (z nielicznymi wyjątkami --- znakami, które mają specjalne znaczenie
|
|
|
961 podczas szukania, takimi jak C-s i C-r) szukanie zostanie przerwane.
|
|
|
962
|
|
|
963 C-s rozpoczyna proces szukania, który poszukuje łańcucha, który
|
|
|
964 znajduje się ZA bieżącą pozycja kursora. Jeśli chcesz szukać czegoś
|
|
|
965 wcześniej w tekście, naciśnij C-r. Wszystko, co powiedzieliśmy o C-s
|
|
|
966 stosuje się do C-r, oczywiście ze zmianą kierunku szukania na wstecz.
|
|
|
967
|
|
|
968
|
|
|
969 * WIELE OKIEN
|
|
|
970 -------------
|
|
|
971
|
|
|
972 Jedną z przyjemnych cech Emacsa jest możliwość wyświetlania więcej niż
|
|
|
973 jednego okna na raz.
|
|
|
974
|
|
|
975 >> Przesuń kursor do tej linii i naciśnij C-u 0 C-l.
|
|
|
976
|
|
|
977 >> Naciśnij teraz C-x 2, co podzieli ekran na dwa okna. Obydwa okna
|
|
|
978 wyświetlają ten podręcznik. Kursor pozostaje w górnym oknie.
|
|
|
979
|
|
|
980 >> Naciśnij C-M-v by przewinąć dolne okno. (Jeśli nie masz
|
|
|
981 prawdziwego klawisza Meta, naciśnij ESC C-v.)
|
|
|
982
|
|
|
983 >> Naciśnij C-x o ("o" jak angielskie "other") by przesunąć kursor do
|
|
|
984 dolnego okna. Użyj C-v i M-v w dolnym oknie by przewinąć jego
|
|
|
985 zawartość. Polecenia, które masz wykonać czytaj w górnym oknie.
|
|
|
986
|
|
|
987 >> Naciśnij C-x o jeszcze raz tak, by kursor wrócił do górnego okna.
|
|
|
988 Kursor w górnym oknie nie zmienił położenia.
|
|
|
989
|
|
|
990 Każde okno pamięta położenie swojego własnego kursora, lecz tylko
|
|
|
991 jedno okno w danej chwili wyświetla kursor. Wszystkie polecenia
|
|
|
992 edycyjne stosują się do okna, w którym jest kursor. To okno nazywane
|
|
|
993 jest "wybranym oknem".
|
|
|
994
|
|
|
995 Polecenie C-M-v jest bardzo użyteczne gdy edytujesz tekst w jednym
|
|
|
996 oknie, a drugiego używasz tylko jako punkt odniesienia. Dzięki temu
|
|
|
997 kursor może zawsze znajdować się w oknie, zawartość którego edytujesz,
|
|
|
998 a Ty możesz przesuwać drugie okno za pomocą C-M-v.
|
|
|
999
|
|
|
1000 C-M-v to przykład znaku, który uzyskuje się za pomocą CONTROL-META.
|
|
|
1001 Jeśli masz prawdziwy klawisz META, C-M-v możesz uzyskać przytrzymując
|
|
|
1002 jednocześnie CTRL oraz META i naciskając v. Nie jest ważne, co
|
|
|
1003 zostało naciśniete wcześniej, CTRL czy META, ponieważ obydwa te
|
|
|
1004 klawisze działają jako modyfikatory znaczenia klawiszy, które
|
|
|
1005 naciskasz.
|
|
|
1006
|
|
|
1007 Jeśli nie masz klawisza META i używasz w jego zastępstwie ESC,
|
|
|
1008 kolejność naciskania klawiszy jest znacząca: musisz najpierw nacisnąć
|
|
|
1009 i puścić ESC, po czym nacisnąć CTRL-v; CTRL-ESC v nie będzie działać.
|
|
|
1010 Dzieje się tak dlatego, ze ESC jest znakiem, a nie modyfikatorem.
|
|
|
1011
|
|
|
1012 >> Naciśnij C-x 1 (w górnym oknie), by pozbyć się dolnego okna.
|
|
|
1013
|
|
|
1014 (Jeśli nacisnąłbyś C-x 1 w dolnym oknie, to znikłoby górne. Możesz
|
|
|
1015 sobie tłumaczyć to polecenie jako "zatrzymaj tylko jedno okno --- to w
|
|
|
1016 którym właśnie jestem".)
|
|
|
1017
|
|
|
1018 Nie musisz wyświetlać tego samego bufora w obydwu oknach. Jeśli
|
|
|
1019 użyjesz C-x C-f by wyświetlić plik w jednym z okien, zawartość
|
|
|
1020 drugiego nie zmieni się. W każdym oknie możesz wyświetlać różne pliki
|
|
|
1021 niezależnie.
|
|
|
1022
|
|
|
1023 Oto inny sposób używania dwóch okien do wyświetlania dwóch różnych
|
|
|
1024 rzeczy:
|
|
|
1025
|
|
|
1026 >> Naciśnij C-x 4 C-f i nazwę jednego z Twoich plików. Zakończ
|
|
|
1027 wprowadzanie klawiszem <Return>. Podany plik pojawi się w dolnym
|
|
|
1028 oknie razem z kursorem, który tam przeskakuje.
|
|
|
1029
|
|
|
1030 >> Naciśnij C-x o, by wrócić do górnego okna, oraz C-x 1 by
|
|
|
1031 usunąć dolne okno.
|
|
|
1032
|
|
|
1033
|
|
|
1034 * REKURSYWNE POZIOMY EDYCJI
|
|
|
1035 ---------------------------
|
|
|
1036
|
|
|
1037 Czasami możesz znaleźć się w czymś, co nazywa się "rekursywnym
|
|
|
1038 poziomem edycji". Możesz to rozpoznać po nawiasach kwadratowych w
|
|
|
1039 linii trybu, obejmujących nawiasy okrągłe zawierające nazwę głównego
|
|
|
1040 trybu edycji. Na przykład, mógłbyś widzieć [(Fundamental)] zamiast
|
|
|
1041 (Fundamental).
|
|
|
1042
|
|
|
1043 By wyjść z rekursywnego poziomu edycji naciśnij ESC ESC ESC. Jest to
|
|
|
1044 ogólnego przeznaczenia "wychodzimy". Możesz go użyć także by pozbyć
|
|
|
1045 się nadmiaru okien lub wyjść z minibufora.
|
|
|
1046
|
|
|
1047 >> Naciśnij M-x by wejść do minibufora; naciśnij potem ESC ESC ESC, by
|
|
|
1048 z niego wyjść.
|
|
|
1049
|
|
|
1050 Nie możesz użyć C-g, by wyjść z rekursywnego poziomu edycji. Dzieje
|
|
|
1051 się tak dlatego, ze C-g jest używane do anulowania poleceń i
|
|
|
1052 argumentów WEWNĄTRZ rekursywnego poziomu edycji.
|
|
|
1053
|
|
|
1054
|
|
|
1055 SZUKANIE DODATKOWEJ POMOCY
|
|
|
1056 --------------------------
|
|
|
1057
|
|
|
1058 W tym podręczniku spróbowaliśmy dostarczyć tylko tyle informacji, ile
|
|
|
1059 jest niezbędne, byś mógł zacząć używać Emacsa. Emacs jest istną
|
|
|
1060 kopalnią najróżniejszych rzeczy, których nie sposób tutaj opisać.
|
|
|
1061 Zapewne będziesz chciał dowiedzieć się więcej o Emacsie, ponieważ
|
|
|
1062 posiada on wiele pożądanych cech, o których na razie nic nie wiesz.
|
|
|
1063 Jest w nim zaszyte mnóstwo wewnętrznej dokumentacji, która może być
|
|
|
1064 osiągnięta za pomocą Control-h, które określamy mianem "znaku pomocy"
|
|
|
1065 z powodu spełnianej przez niego roli.
|
|
|
1066
|
|
|
1067 By uzyskać pomoc, naciśnij C-h a potem znak, który określa jakiego
|
|
|
1068 typu pomocy oczekujesz. Jeśli poczujesz się NAPRAWDĘ zagubiony,
|
|
|
1069 napisz C-h ? i Emacs spróbuje powiedzieć Ci, jakiego typu pomocy może
|
|
|
1070 Ci dostarczyć. Jeśli naciśniesz C-h a potem zadecydujesz, że pomoc
|
|
|
1071 nie jest Ci jednak potrzebna, po prostu wciśnij C-g by anulować C-h.
|
|
|
1072
|
|
|
1073 Najprostszą pomoc możesz uzyskać naciskając C-h c. Naciśnij C-h a
|
|
|
1074 potem c, po czym kombinacje klawiszy polecenia, i Emacs wyświetli
|
|
|
1075 bardzo krótki opis polecenia.
|
|
|
1076
|
|
|
1077 >> Naciśnij C-h c Control-p.
|
|
|
1078 Powinno to przywołać komunikat, o treści podobnej do
|
|
|
1079
|
|
|
1080 C-p runs the command previous-line
|
|
|
1081
|
|
|
1082 W ten sposób możesz uzyskać "nazwę funkcji". Przydaje się to podczas
|
|
|
1083 pisania kodu w Lispie, który rozszerza Emacsa; wystarcza to także do
|
|
|
1084 przypomnienia Ci, co dane polecenie robi, jeśli widziałeś je już
|
|
|
1085 wcześniej, ale nie zapamiętałeś go.
|
|
|
1086
|
|
|
1087 Polecenia wywoływane za pomocą wieloznakowej kombinacji klawiszy, na
|
|
|
1088 przykład C-x C-s oraz (jeśli nie masz klawisza META lub EDIT) <ESC>v,
|
|
|
1089 są także dopuszczalne po C-h c.
|
|
|
1090
|
|
|
1091 By uzyskać więcej informacji na temat polecenia, naciśnij C-h k
|
|
|
1092 zamiast C-h c.
|
|
|
1093
|
|
|
1094 >> Naciśnij C-h k Control-p.
|
|
|
1095
|
|
|
1096 To polecenie wyświetla dokumentację na temat danej funkcji oraz jej
|
|
|
1097 nazwę w oknie Emacsa. Gdy skończysz śledzić wynik tego polecenia
|
|
|
1098 naciśnij C-x 1, by pozbyć się tekstu pomocy. Nie musisz tego robić od
|
|
|
1099 razu. Możesz wykonać pewne operacje w oparciu o tekst pomocy zanim
|
|
|
1100 naciśniesz C-x 1.
|
|
|
1101
|
|
|
1102 Oto kilka innych użytecznych wariantów C-h:
|
|
|
1103
|
|
|
1104 C-h f Opisz funkcje o podanej nazwie.
|
|
|
1105
|
|
|
1106 >> Napisz C-h f previous-line<Return>. Wypisze to na ekranie całą
|
|
|
1107 informacje, jaką Emacs ma na temat funkcji, która implementuje
|
|
|
1108 polecenie C-p.
|
|
|
1109
|
|
|
1110 C-h a Apropos. Wpisz słowo kluczowe, a Emacs wypisze listę
|
|
|
1111 wszystkich poleceń, których nazwa zawiera to słowo.
|
|
|
1112 Polecenia te mogą zostać wywołane za pomocą Meta-x.
|
|
|
1113 Dla niektórych poleceń Apropos wypisze jedno- lub
|
|
|
1114 dwuznakowe sekwencje, które wywołują dane polecenie.
|
|
|
1115
|
|
|
1116 >> Napisz C-h a file<Return>. Zobaczysz listę wszystkich poleceń,
|
|
|
1117 dostępnych za pomocą M-x, które maja słowo "file" w swojej nazwie.
|
|
|
1118 Zauważysz tam także polecenia takie, jak C-x C-f oraz C-x C-w,
|
|
|
1119 umieszczone obok nazw poleceń "find-file" i "write-file".
|
|
|
1120
|
|
|
1121
|
|
|
1122 PODSUMOWANIE
|
|
|
1123 ------------
|
|
|
1124
|
|
|
1125 Pamiętaj, że by wyjść z Emacsa na stałe, używaj C-x C-c. By wyjść do
|
|
|
1126 powłoki na chwilę tak, byś mógł wrócić, użyj C-z. (To nie działa pod
|
|
|
1127 X-Windows, ponieważ tam nie ma prawdziwego konceptu przejścia na
|
|
|
1128 chwile do powłoki. Zamiast tego C-z ikonizuje okno Emacsa.)
|
|
|
1129
|
|
|
1130 Ten podręcznik był pisany tak, by wszyscy nowi użytkownicy mogli go
|
|
|
1131 zrozumieć. Jeśli coś pozostawił niejasnym, nie siedź cicho i nie
|
|
|
1132 obwiniaj siebie, tylko daj nam znać!
|
|
|
1133
|
|
|
1134
|
|
|
1135 KOPIOWANIE
|
|
|
1136 ----------
|
|
|
1137
|
|
|
1138 Niniejszy podręcznik jest potomkiem w długiej linii podręczników
|
|
|
1139 Emacsa, która rozpoczyna się od tego, który został napisany przez
|
|
|
1140 Stuarta Cracrafta dla oryginalnego Emacsa. Został on zmodyfikowany we
|
|
|
1141 wrześniu 1994 przez Bena Winga, który zaktualizował go, jeśli chodzi o
|
|
|
1142 X-Windows.
|
|
|
1143
|
|
|
1144 Tłumaczenia na język polski dokonał Remek Trzaska z pomocą Ryszarda
|
|
|
1145 Kubiaka. Jesli polskie znaki nie byly poprawnie wyswietlane w tym
|
|
|
1146 buforze, oznacza to, ze nie masz zainstalowanych polskich fontow.
|
|
|
1147 Pomoc w tym zakresie mozesz znalezc pod adresem:
|
|
|
1148 <URL:http://www.agh.edu.pl/ogonki>
|
|
|
1149
|
|
|
1150 Ta wersja podręcznika, podobnie jak GNU Emacs, jest zastrzeżona, a
|
|
|
1151 pozwolenie na kopiowanie udzielone jest pod następującymi warunkami:
|
|
|
1152
|
|
|
1153 Copyright (c) 1985, 1994 Free Software Foundation
|
|
|
1154
|
|
|
1155 Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim
|
|
|
1156 copies of this document as received, in any medium, provided that
|
|
|
1157 the copyright notice and permission notice are preserved,
|
|
|
1158 and that the distributor grants the recipient permission
|
|
|
1159 for further redistribution as permitted by this notice.
|
|
|
1160
|
|
|
1161 Permission is granted to distribute modified versions
|
|
|
1162 of this document, or of portions of it,
|
|
|
1163 under the above conditions, provided also that they
|
|
|
1164 carry prominent notices stating who last altered them.
|
|
|
1165
|
|
|
1166 Warunki kopiowania samego Emacsa są w pewnym stopniu inne, aczkolwiek
|
|
|
1167 zachowują te sama idee. Proszę, przeczytaj plik COPYING, po czym
|
|
|
1168 rozdaj swoim znajomym kopie Emacsa. Pomóż zwalczyć przeszkody w
|
|
|
1169 rozpowszechnianiu oprogramowania przez tworzenie i dzielenie się
|
|
|
1170 oprogramowaniem.
|
